Tarihçemiz

Okulumuzun ve Binamızın Tarihçesi

Okulumuzun kuruluşu İstiklal Savaşı'ndan çok eski yıllara uzanır. Osmanlı döneminde kurulan "Rüştiye Mektebi" orta öğretim okulu olarak görev yapmış, sonra da bu isim "İdadi Mektebi" olarak değişikliğe uğramış, bugünkü liseler ayarında öğretim görevini sürdürmüştür. Yine bir süre sonra bu isim de değiştirilerek "Sultani Mektebi" olarak adlandırılmış, ilkokul "Birinci Devre", orta ve lise "İkinci Devre" olarak görevini sürdürmüştür.

Okulumuzun emekli beden eğitimi öğretmeni ve müdür başyardımcısı sayın Hüsnü SOYER'den edinilen bilgilere göre Rüştiye Mektebi, şimdi okulumuzun bulunduğu yerde eski bir binada hizmet görüyormuş. İdadi Mektebi de şimdiki Yasin Çakır Un Fabrikasının bulunduğu yerde ahşap büyük bir bina imiş. Bir süre sonra, bu okul şimdiki Orduevi'nin arkasında ve yakın yıllara kadar Gazi İlkokulu adıyla görev yapan ve sonradan yıkılma tehlikesi olduğu için yıkılan ahşap büyük bir binaya taşınmış ve İstiklal Savaşına kadar görevini orada sürdürmüştür. 1920 yılında şehrin Yunan işgaline uğraması üzerine kapanmıştır. 2 Eylül 1922'de Eskişehir'in düşman işgalinden kurtulmasından sonra "Sultani Mektebi" aynı binada Eskişehir Orta Mektebi adı ile yeniden kurularak görevini sürdürmüş ve 1929-1930 öğretim yılında lise ihtiyacı belirince okul, Odunpazarı otobüs durağı karşısındaki (Numune Turan mektebi-halen Cumhuriyet Tarihi müzesi olarak kullanılan) binaya taşınmıştır. 1930-1931 öğretim yılından itibaren de lise kısmı açılarak Eskişehir Lisesi adı ile ilk mezunlarını 1932-1933 öğretim yılı sonunda vermiştir. 

Atatürk trenle 21 Ekim 1932 Perşembe günü Eskişehir'den geçerken istasyonda duraklama esnasında; Vali İsmail Hakkı Bey, hava alayında görevli Sabiha Gökçen Hanım, Lise Müdürü Sami KUMAN, Edebiyat öğretmeni Cemal DURU, Belediye Başkanı Kamil KAPLANGI, Gazeteci Faruk Şükrü YERSEL, parti müfettişi Osman IŞIN, Temyiz Mahkemesi üyeleri ve bazı daire müdürlerinden meydana gelen heyeti kabul etmiş,Lise binasının durumu hakkında dilekleri dinlemiştir. Aradan bir yıla yakın bir zaman geçtikten sonra Emekli öğretmen Hüsnü SOYER ve eski mezunlardan Abdurrahim YÜREKLİER ile Hikmet ŞENDİL'den edinilen bilgilere göre 16 Ocak 1933 yılında Atatürk yanında kalabalık bir zevat ile şimdiki Odunpazarı otobüs durağı karşısındaki binada(Numune Turan Mektebi ) bulunan Eskişehir Lisesi'ni ziyaret etmiştir. Okul müdürü Sami KUMAN ve nöbetçi öğretmenler Hüsnü SOYER ve Nurettin Beyler okul girişinde ATA'yı büyük bir heyecanla karşılamışlardır. Atatürk bu ziyaretinde sınıflarda öğrencilerle ve ders programları ile ilgilenip öğrencilere çeşitli sorular sormuşlardır. Lisenin eski binasından, halen kullanılan ve o zaman Hükümet Konağı olarak yapılmış bulunan yeni binaya taşınması yolundaki dilekleri kabul edip, isteğin yerine  getirilmesi için ilgililere emir vermiştir.Odunpazarı bu yeni hükumet binası ,Eskişehir'in mutasarraflık olmasından itibaren(1914)  kullanılmakta olan 2 katlı binanın yıkılarak ,Cumhuriyet döneminde Birinci Ulusal Mimarlık Dönemi örneklerine uygun (3) katlı ,yarım "U" planlı ve genellikle Selçuklu ve Osmanlı dönemi yapı öğelerini öne çıkarılan  , cephe özelliklerine önem verilerek ,yeni yapı anlayışına göre inşa edilmiştir.

Milli Eğitim Bakanlığının 26/2/1933 tarih ve 17889 sayılı tezkeresi üzerine ; Bakanlar Kurulunun 04/3/1933 tarih ve 13949 sayılı kararı ile Hükümet konağı olarak yapılan bina Eskişehir Lisesine  verilmiştir.Böylece Eskişehir Lisesi 1934-1935 ders yılı başında yeni binasına taşınmıştır. Halen kullanılmakta olan bu binanın temeli İstiklal Savaşı'ndan çok önce atılmış, fakat savaş yıllarının sıkıntısı içinde tamamlanması çok uzun sürmüştür. İlk mezunlarımızdan ve dönemin Maliye Bakanı Hasan POLATKAN'ın yardımlarıyla 1952 yılında kalorifer tesisatına kavuşmuş ve  halen de hizmete  devam etmektedir.

1959-1960 öğretim yılında okulda Akşam Lisesi de açılmış ve 1961 yılında okulun adı ATATÜRK LİSESİ olmuştur. Ayrıca 1980-1981 öğretim yılından itibaren Akşam Ortaokulu'nun Akşam Lisesi'ne katılması ile aynı binada Atatürk Lisesi ve Atatürk Akşam Lisesi olmak üzere iki ayrı idare altında görevlerini sürdürmeye başlamışlardır. Ancak, Akşam Lisesi 1984-1985 öğretim yılında kapanmıştır. Bugün Atatürk Lisesi bünyesinde 1968'den beri faaliyet gösteren bir erkek öğrenci pansiyonu vardır. Burada paralı ve parasız yatılı olmak üzere 130 öğrenci barınabilecek kapasitesi vardır.

Atatürk Lisesi Binası ,mülkiyeti Ortaöğretim Genel Müdürlüğüne ait olmak üzere , Eskişehir İli ,Merkez ,Akcami mahallesi'nde tapunun 1 pafta,168 ada,17 parselinde kayıtlı ,Odunpazarı Kentsel Siti koruma planı içinde yer alan ve Konya Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu'nun 29.04.1988 gün ,168 sayılı kararı eki liste III' de 12 sıra no'da anıtsal yapı olarak tescillenmiştir. Öğrencilerimizin beden eğitimi derslerini yapabilmeleri için 1988 yılında bir spor salonu yapılmıştır.Okul Binalarının doğalgaz dönüşümü 1998 yılında yapılmıştır.

Okul Ana binasının cephedeki renk farklılıklarının giderilmesi için tüm cephenin küf yeşili renkte boyanması  ile pencere doğramalarının aslına uygun ahşap malzeme ile yenilenmesi (Eskişehir Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma  Kurulu'nun 13.06.2001 tarih ve 1499 sayılı Kararı) gerçekleştirilmiştir.

Okulun kuruluşundan bu yana hizmet veren ve bugünkü yerine taşınan Kütüphane'nin adı Cengiz TURAN Kütüphanesi(1974-1975 mezunumuz ) ismi verilerek, Eskişehir'deki büyük kütüphanelerden birisi haline gelmiştir.(Eskişehir Valiliği 09.01.2003 Tarih ve 420/533 sayılı olur'larıyla)

Kütüphanemizde 13.500 adet kitap vardır.Atatürk Lisesi ana hizmet binamızın cephe giriş merdivenlerinin andezit taş ile kaplanması Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılmıştır. (Eskişehir Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Bölge Kurulu'nun 01.04.2005 tarih ve 304 sayılı Kararı)

Okulumuz  iç kapıları detay uygulama planına göre (Eskişehir Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Bölge Kurulu'nun 27.01.2007 tarih ve 1698 sayılı Kararı) ödenekle  yenilenmiştir. Okulumuz ana binası 7/11/2008 tarihinde (Eskişehir Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Bölge Kurulu'nun 25.07.2008 tarih ve 2863 sayılı Kararı), Odunpazarı Belediyesi tarafından  dış cephe aydınlatması(gece ışıklandırması) yapılmıştır.Pansiyon binamızın depreme karşı güçlendirilmesi ,projeye dayalı olarak MEB Yatırımlar ve Tesisler Dairesince Temmuz-2009'da tamamlanmıştır.

2009-2010 öğretim yılında Aile Birliği işbirliği ile yeniden projelendirilerek donatılan (Okulun geçmişinde amfi sınıf olarak adlandırılan ) 3.katta bulunan 314 no'lu derslik :  okulumuzda 1954-1955 yılları arasında edebiyat öğretmeni olarak görev yapan tanınmış şair Arif Nihat Asya'nın adını yaşatmak amacıyla  : ARİF NİHAT ASYA BİLİŞİM DERSLİĞİ olarak adlandırılmıştır.Yine zemin kat 102 no'lu derslik okulumuzda 1946-1971 yılları arasında İngilizce öğretmeni olarak görev yapan İhsan Şenel 'in kızı Funda Şenel(Altun) babasının adını bir derslikte yaşatmak amacıyla (13.000-TL 'lik yatırımla)  İHSAN ŞENEL DERSLİĞİ olarak adlandırılmıştır.(Eskişehir Valiliği 10.05.2010 Tarih ve 420/8335 sayılı olur'larıyla)

            Halen 69 öğretmen, 1468 öğrencinin eğitim-öğretim gördüğü okulumuzda ,Bodrum katında, sınav salonu ,arşivler ; 1.katta ,İhsan Şenel Dersliği , idare odaları ; 2.Katta fizik ve bilgisayar laboratuarı,Cengiz Turan Kütüphanesi, Rehberlik servisi,öğretmenler odası ; 3.Katta , Kimya-Biyoloji Laboratuarı ve ARİF NİHAT ASYA BİLİŞİM DERSLİĞİ  ile 22 derslikte ,sabahçı-öğleci 44 şubemiz vardır.Pansiyonda ,yemekhane, sinema salonu,çay salonu ,idare odaları ile 13 yatakhane bulunmaktadır.Spor salonumuzda soyunma odaları bulunmakta ancak seyirci bölümü bulunmamaktadır.

            Eskişehir Kentsel SİT alanı ODUNPAZARI'ında yer alan Atatürk Lisesi binası, 1.derece anıtsal  yapı olarak tescilli olduğundan ,restorasyon-onarım çalışmaları kontrollü olarak yapılmaktadır.Derleyen  Rifat Günday 14/06/2010